Jezelf ontwikkelen

Wanneer je deze karakterstructuur bij jezelf herkent, zal het moeilijk voor je zijn om te zien dat er iets met jou aan de hand is. Meestal geef je dan ook anderen de schuld van jouw problemen. Maar als je echt durft te zien wat er aan schort, kun je niemand anders de schuld meer geven. Dan kun je geen enkele verontschuldiging meer vinden om nog onvolwassen te blijven. Als je stopt met het slachtoffer te spelen of de martelaar, dan ben je volwassen geworden, onafhankelijk. Maar je moet ook kunnen voelen waarom je dat doet, waarom je je eigen kracht ophoudt. Lichaamswerk kan hierbij een hulpmiddel zijn. Dan kun je uitdrukken wat je dwarszit, van je afgooien wat op je schouders drukt en je stem daarbij gebruiken als dat nodig is. Dit kan een gevoel geven alsof er een last van je afgevallen is, alsof je weer ruimer kunt ademen. De volgende stap is om de draad weer op te pakken waar je hem bent kwijtgeraakt en het onbekende op je af laten komen. Je zult weer terug moeten naar het “niet weten”. Daar is geen inspanning voor nodig, het is alleen een kwestie van overgave. Dit betekent bereid zijn om alles uit handen te geven. Het is de overgave aan het moment, het hier-en nu. Want daar komt alles samen, het verleden en de toekomst, afhankelijkheid en onafhankelijkheid, het kind en de volwassene.